June 26, 2025

Waarom enkel focussen op resultaten mensen doet afhaken. Twee verhalen uit één week

Sommige weken brengen je meer inzicht dan je op voorhand had kunnen bedenken. Niet omdat je daar zelf zo naar zoekt, maar omdat het je gewoon... toevalt.
Zo had ik deze week twee gesprekken. Twee totaal verschillende situaties, met één opvallende gelijkenis. En het liet me niet los.

Laat me beginnen met het eerste verhaal.

Verhaal 1 – De medewerker die bleef

Ik begeleidde het voorbije anderhalf jaar iemand op de werkvloer. Geen evidente start. Er was namelijk twijfel, onrust, en eerlijk gezegd: de intentie om het bedrijf te verlaten lag al op tafel. Maar er kwam begeleiding. We werkten stap voor stap. Stilletjes. Niet met grote theorieën of flashy methodes, maar met praktische dingen die bij haar pasten. Er kwam inzicht, richting, rust. Ze leerde kiezen. Ze leerde ook volhouden.

En belangrijk: ze legde een examen af dat nodig was om door te groeien in haar job. En ze slaagde.

Mooi, toch?

De leidinggevende vond het resultaat ook positief. Er was verbetering, zei hij. Maar tegelijk kwam er een opmerking: “Waar zijn de harde tools? De concrete resultaten?”

Die waren er nochtans. Alleen zaten ze niet in Excel-bestanden of actieplannen met deadlines. Ze zaten in gedrag. In keuzes. In het feit dat deze persoon nog op haar stoel zat, en niet aan de deur.

En dat voelde… wrang. Want dat werd precies nét niet gezien.

Verhaal 2 – De jongere die zich inhield

Zelfde week, ander gesprek. Deze keer op een oudercontact.
Een 16-jarige, een pittige, die vorig jaar geregeld de confrontatie aanging met leerkrachten. Niet altijd even subtiel. Niet altijd even zacht. Maar dit jaar had hij zich voorgenomen: ik ga het anders doen.

En hij deed het. Het hele schooljaar lang. Waar hij vroeger snel ontplofte, koos hij nu voor stilte. Of voor ademhalen. Of voor even wegwandelen.
Dat vraagt kracht, zeker als je het gevoel hebt dat iets onrechtvaardig is. En het kost energie, véél meer dan we vaak denken.

Ook op vlak van schoolwerk werd er werk gemaakt van de examens. Niet perfect, niet vlekkeloos. Maar met een duidelijke piek van inzet aan het einde van het jaar.

En toch, op het oudercontact: “Er zit meer in jou. Dit resultaat stelt ons teleur. Zo lukt het niet in het hoger onderwijs.”

Bam. Geen erkenning, geen applaus. Enkel een oordeel, gebaseerd op punten.

En toen viel het me op

Twee mensen. Twee contexten.

Eentje op de werkvloer, eentje op de schoolbanken.
Twee mensen die, elk op hun eigen manier, aan zichzelf gewerkt hebben. Niet omdat het moest, maar omdat ze het zelf wilden. Omdat ze beter wilden doen.

En in beide gevallen: hetzelfde patroon.
Er wordt wel opgemerkt dat er iets veranderd is, maar in de eindbalans telt toch vooral de output. De KPI’s. De cijfers. Het tempo. De concrete resultaten.

En dat is zó jammer.

Want wat ze allebei gedaan hebben - die medewerker en die 16-jarige - dat is werk. Echte, diepe inspanning. Alleen zie je het niet meteen op papier. Je ziet het in de nuance. In het gedrag. In het blijven, waar anderen zouden afhaken.

Waarom dit ertoe doet

Als we enkel focussen op wat zichtbaar is, missen we wat wezenlijk is.
Als we groei alleen erkennen als ze meetbaar is, lopen we mensen mis.
En vroeg of laat haken ze af. Niet omdat ze niet kunnen. Maar omdat ze het gevoel krijgen dat hun moeite toch niet telt.

En dat raakt me. Omdat ik deze week twee sterke profielen zag die hun best deden, vooruitgingen, en toch op een kille eindbalans werden afgerekend. Terwijl het net mensen zijn die, met de juiste aanmoediging, nog zó veel verder kunnen gaan.

Soms is de grootste prestatie simpelweg dat iemand blijft. Of zich inhoudt. Of durft veranderen.

Misschien moeten we daar wat vaker bij stilstaan.