Vorige week liep ik door mijn tuin en passeerde ik de appelboom die mijn zoon ooit had geplant. Hij had grootse plannen voor een hele boomgaard. Denk gerust aan een mini-Vlaanderen vol fruit, maar uiteindelijk bleven we steken op twee takjes. Appelbomen vragen tijd en geduld, en tegen dat punt was mijn zoon al lang bezig met iets nieuws (voetbal, Brandweerman Sam, YouTube… wie zal het zeggen).
Het resultaat: twee bomen die er vandaag allesbehalve Instagram-waardig uitzien. Kromme stammen, takken in alle richtingen, kortom: geen praalstuk voor de Land- en Tuinbouwbeurs.
En toch… hing een van die boompjes bomvol appels. Best gek, want we hadden ze de laatste jaren zeer weinig aandacht gegeven. Nieuwsgierig plukte ik er eentje en nam een hap.
BAM! Zuur, sappig, vol karakter. Mijn mond trok in een knoop en mijn gedachten vlogen meteen terug naar mijn kindertijd. Zo lekker had ik al járen geen appel meer gehad.
En toen dacht ik: aha, in winkels en kwekerijen laten ze appels helemaal niet meer “gewoon appel” zijn. Alles moet snel, groot, perfect, procesmatig. Je krijgt er wel véél appels, maar de echte lekkere? Die verdwijnen stilletjes van het toneel.
En eerlijk: ook ik trapte in de val. Toen ik die kromme boom zag, dacht ik onbewust: “Als de boom zo lelijk is, zullen de appels wel niks zijn.”
Mijn brein deed een simpele rekensom:
Tot ik proefde en dacht: halleluja, dit is dus fantastisch sappig-lekker!
Veel organisaties werken intussen net als die boomgaarden: alles in strakke lijntjes, volledig gestandaardiseerd. Want “het moet” en “anders krijgen we het niet geregeld”.
En zo bepaalt het systeem welke talenten gezien worden, en welke onzichtbaar blijven. Iedereen gaat door dezelfde talentenmolen, en wie er niet door past, krijgt te horen: “Sorry, geen plek voor u.”
Weg talent. Weg die eerlijke, sappige appel.
Ondertussen dacht ik verder na en greep ik terug naar de gesprekken van afgelopen maanden met verborgen high performers. Deze mensen vielen in grote lijnen in vier groepen te verdelen.
Begrijp me niet verkeerd: de “gewone appels” hebben óók hun waarde. Maar organisaties zijn zó gewend geraakt aan uniforme criteria dat alles wat daarbuiten valt, gewoon niet wordt gezien.
En dat terwijl de kromste boom soms de sappigste appels oplevert
De cijfers liegen er niet om: in 2024 ontving VDAB in Vlaanderen 299.863 vacatures (zonder uitzendopdrachten). Werkgevers smeken dus om personeel.
Maar tegelijk worden kandidaten kritischer. Ze zoeken een plek waar ze verschil kunnen maken zonder hun authenticiteit te verliezen. En die zoektocht duurt vaak langer, want authenticiteit is welkom… tot het punt waarop het ongemakkelijk wordt.
Wie vandaag talent wil binnenhalen, moet dus méér bieden dan een fruitschaal met standaardappels. Zet in op échte authenticiteit, flexibiliteit en groei. Daarmee win je vooral de harten van Gen Z en millennials, die niet per se “de grootste boomgaard” zoeken, maar wél een plek waar ze zich gezien voelen.
Maak vacatureprofielen minder strak. Vermijd dingen als: “10 jaar ervaring in exact dezelfde rol.” Laat ruimte voor leergierigheid, creativiteit en doorzettingsvermogen.
Help recruiters en managers om hun onbewuste vooroordelen te herkennen. Laat ze reflecteren: “Waarom waardeer ik dit eigenlijk?” Misschien is het tijd om management als vak apart te zien, in plaats van als extra taak bovenop de to-dolijst.
Niet iedereen wil carrière maken via de klassieke ladder. Bied verschillende groeipaden, zoals bomen die elk hun eigen kant op groeien. De één hoog, de ander laag, de derde kronkelig maar stevig.
Organisaties die vasthouden aan standaardprofielen en voorspelbaarheid, missen vaak hun mooiste appels: talenten met karakter, smaak en pit, die zich niet in een mal laten persen.
In een markt vol vacatures hebben die talenten de luxe om te kiezen. En ze kiezen niet voor “meer van hetzelfde”, maar voor werkgevers die hen écht zien, uitdagen en ruimte geven om te bloeien.
Talentretentie is dus geen kwestie meer van extra vakantiedagen of een fruitmand op vrijdag. Het is een strategisch voordeel: zien wie iemand écht is, investeren in die unieke kracht, en samen impact maken.
Wie dat lukt? Die oogst niet alleen resultaten, maar ook een cultuur die onweerstaanbaar aantrekkelijk wordt … voor medewerkers én klanten.
Bron:
Statistiek Vlaanderen / VDAB – in 2024 ontving VDAB 299.863 vacatures (reguliere circuits, zonder uitzendopdrachten) in Vlaanderen.